Zelfsturing & Organisaties: Reinventing Organisations Frederick Laloux

Er zijn een aantal boeken die een zelfsturingspecialist in zijn kast moet hebben: Reinventing Organisations is er zo een.  Het is een handboek voor managers, coaches en veranderaars die aanvoelen dat bedrijven fundamenteel moeten veranderen.

Het eerst wat me opviel is de herkenning van Scharmer’s Theory U. Ook Laloux hanteert een kleurenpatroon voor menselijk evolutie. Het boek begint met een beschrijving van hoe mensen en organisaties steeds shiften in een nieuw stadium van evolutie en eindigt met de ultieme vraag of we niet toe zijn aan een nieuwe shifting.

Het tweede gedeelte van het boek is meer een handboek, waarbij veel praktijk voorbeelden worden genoemd van purpose-gedreven bedrijven (waaronder bijvoorbeeld ook Buurtzorg) waarbij geen echte structuur is, geen targets en geen management, maar die toch enorm succesvol zijn.

In het derde gedeelte wordt ingegaan op welke voorwaarden er zijn om een bedrijf te laten uitblinken in het nieuwe model en wat er nodig is voor de transformatie.

Zoals eerder gezegd beschrijft het boek de verschillende stadia van organisaties en deelt het deze op middels een aantal kleuren, waarbij cyaan het nieuw(st)e stadium is. Daarbij wordt duidelijk vermeld  wat de positieve eigenschappen en uitdagingen zijn van elk stadium.

De kleuren:

Rood: traditionele structuur, zoals men die bijvoorbeeld in de kerk en in het leger kent

Oranje: het ego-systeem, waarbij resultaat centraal staat en het bedrijf als een geoliede machine wordt gerund

Groen: het stakeholdermodel, waarbij iedereen wordt gehoord, zoals een familie wordt gerund

Cyaan: een evolutionair ecosysteem, waarbij een bedrijf eerder wordt gezien als een verzameling van levende organismen die elkaar ondersteunen en richting geven.

 

Een Teal-organisatie kenmerkt zich door 3 punten: zelfsturend, holisme, en evolutionaire purpose.

Persoonlijk vond ik het boek geen pageturner, maar het opende wel ogen. Vooral de praktijkvoorbeelden zijn handig. Toevallig heb ik mijn oude werkgever de geïllustreerde versie cadeau gegeven en het is wel duidelijk dat Laloux zelf ook beseft dat zijn oorspronkelijke versie voor echte liefhebbers was. De geïllustreerde versie is namelijk een stuk makkelijker te lezen en de illustraties ondersteunen daarbij.

Rondom het boek is een hele community opgebouwd. Zo is er een wiki en een facebookpagina waar gelijkgestemden elkaar vinden om verder te sparren. Daarnaast heeft het veel trainings- en coachingbureaus geïnspireerd trainingen en coachingen aan te bieden die gebaseerd zijn op het boek.

Samengevat: inmiddels een moderne klassieker die in elke kast hoort van zelfsturingfanaten. De oorspronkelijke versie is niet heel makkelijk om doorheen te komen, maar het boek biedt veel praktijkvoorbeelden en de community er om heen maakt het boek een super handig handboek als je met zelfsturing aan de slag wilt.